معارف اسلا می

احاديثي که در باب حضور پيامبران خدا در آخرالزمان آمده است، دو دسته اند:
الف) يک دسته آن ها، اشاره به حضور بعضي از پيامبران به طورخاص در زمان ظهور دارد، که ايشان را در رسيدن به حکومت جهاني ياري مي کنند، و با توجه به رواياتي که وارد شده، از هر کدام يک نمونه را ذکر مي کنيم.
1. پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ .
امام باقر ـ عليه السلام ـ مي فرمايد: «لو قد خرج قائم آل محمد ـ عليه السلام ـ ... اوّل من يتبعه محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و علي الثاني» «اگر قائم آل محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ ظهور کند... اولين کسي که به دنبال او مي آيد محمد ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و دومين نفر علي ـ عليه السلام ـ است». شيخ طوسي (ره) نيز ظرف زماني رجعت آن حضرت را عصر ظهور دانسته و مي نويسد: «يرجع نبينا و ائمتنا المعصومون في زمان المهدي ـ عليه السلام ـ «پيامبر و ائمه معصوم ـ عليهم السلام ـ ما در زمان مهدي ـ عليه السلام ـ باز مي گردند».[1]
2. حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ.
امام رضا ـ عليه السلام ـ فرمودند: « قد قال رسول الله ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ اذا خرج المهدي من ولدي نزل عيسي بن مريم ـ عليه السلام ـ فصلي خلفه...[2] «رسول الله ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ فرمودند: ... وقتي مهدي، از فرزندان من، ظهور کرد، عيسي بن مريم ـ عليه السلام ـ نازل مي شود و پشت سر او نماز مي گذارد...» . همه طوايف اسلامي، اعتقاد قاطع دارند که حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ به روي زمين باز مي گردد و پشت سر حضرت مهدي ـ عليه السلام ـ نماز مي گذارد و حضرتش را تاييد مي نمايد و در رديف يکي از معاونان آن حضرت قرار مي گيرد.[3]
3. حضرت خضر ـ عليه السلام ـ .
 ايشان طبق روايات از ياران و صحابه حضرت حجت ـ عليه السلام ـ مي باشد و در دولت وي به عنوان يکي از وزراء فعاليت مي نمايد. علامه مجلسي (ره) در بحار الأنوار، از علي بن فضال، روايتي نقل مي نمايد از امام رضا ـ عليه السلام ـ که فرمود: «ان الخضر ـ عليه السلام ـ و سيونس الله به وحشة قائمنا في غيبته و يصل به وحدته».
و خداوند وحشت قائم ما را در هنگام غيبتش، به وسيله او به اُنس مبدل مي سازد و تنهائيش را به وسيله او بر طرف مي سازد. اين روايت مسأله صحابه بودن حضرت خضر ـ عليه السلام ـ را در زمان غيبت امام مهدي ـ عليه السلام ـ متذکر مي شوند.[4] البته در لا به لاي متون روايي و تاريخي شواهدي دال بر همراهي حضرت خضر با ولي عصر ـ عليه السلام ـ در عصر ظهور نيز وجود دارد.
4. حضرت الياس ـ عليه السلام ـ : بنابر رواياتي حضرت الياس ـ عليه السلام ـ مانند حضرت خضر ـ عليه السلام ـ و حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ زنده مي باشد.
و همچون آنان، مؤيد طول عمر حضرت مهدي ـ عليه السلام ـ مي باشد، لذا احتمال دارد که ايشان نيز از وزراء و معاونان حضرت باشند. اما آنچه روايات به آن تصريح دارد تنها همراهي حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ در زمان ظهور با امام زمان ـ عليه السلام ـ مي باشد. زيرا در روايتي دال بر رجعت رسول خاتم الأنبيا محمد مصطفي ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در زمان ظهور برخي اشکالاتي وجود دارد.
ب) دسته ديگر از روايات، به رجعت همه پيامبران در آخرالزمان اشاره دارد، که به يکي از آنها اشاره مي شود؛
امام باقر ـ عليه السلام ـ فرمود: «ما بعث الله نبيا من لدن آدم فهلمّ جرّا الاّ و يرجع الي الدنيا و ينصر امير المومنين».
«خداوند هيچ پيامبري را از آدم تاکنون نفرستاد مگر اينکه به دنيا باز مي گردند و امير المومنين را ياري مي دهند».[5]
اما باقر ـ عليه السلام ـ فرمودند:«ايام الله ثلاثة، يوم تقوم القائم و يوم الکرّه و يوم القيامة» روزهاي خدا سه روز است: روزي که قائم قيام مي کند، روز رجعت و روز قيامت».[6] طبق اين روايت، آخرالزمان به سه دوره و عصر تقسيم مي شود.
که روايات دسته اول ناظر به دوره اول (عصر ظهور) و روايات دسته دوم، ناظر به عصر رجعت و بعد از ظهور مي باشد که اصل مسأله رجعت پيامبران را به اثبات مي رساند، امّا نکات ناگفته اي هم مانده است؛
نظير اينکه آيا انبياء در نظام حاکميت جهاني حضرت مهدي ـ عليه السلام ـ هم شرکت دارند؟
و اساساً برنامه زندگي آنها در زمان رجعت چگونه است و آيا بازگشت آنها تدريجي است يا يکباره باز مي گردند و مرگ آنها تدريجي است يا همه با هم دنيا را ترک مي گويند؟ پاسخ اين سئوال ها و نظير آنها بيان نشده و شايد اراده الهي بر بيان آنها نبوده است؛ زيرا آنچه مهم است مسأله رجعت آنها و اهداف و آرمان هاي اين بازگشت مي باشد.[7]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ رجعت (بازگشت بزرگ در هنگام ظهور) حسين شهيدي، دفتر نشر معارف، پژوهشکده فرهنگ و معارف، 1385ش.
2ـ حضرت خضر ـ عليه السلام ـ مونس يار(عج)، مصطفي کارگر ، انتشارات ميراث ماندگار، 1382ش.
3ـ عيسي مسيح ـ عليه السلام ـ و حضرت مهدي ـ عليه السلام ـ زهرا مسافر، انتشارات واسع، دامنيه، 1386ش.
 
 
پي نوشت ها:
[1]. عصر شکوهمند رجعت، ص218، محمد رضا اکبري، انتشارات مسجد مقدس جمکران، تابستان، 1387ش.
[2]. مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج53، ص59، ناشر، المکتبه الاسلاميه.
[3]. عيسي مسيح (ع) و حضرت مهدي (ع)، ص143، انتشارات واسع، 1386ش.
[4]. تحقيقي پيرامون خضر نبي و نقش او در دولت امام زمان (ع)، محمد مهدي بهداروند، ناشر، لاهيجي، 1380ش، ص102.
[5]. عصر شکوهمند رجعت، محمد رضا اکبري.
[6]. همان، ص123.
[7]. عصر شکوهمند رجعت، ص229 و 230.